جراحی سوراخ مرکزی شبکیه
یکی از جدیترین و چالشبرانگیزترین بیماریهای سلول های شبکیه، «سوراخ مرکزی شبکیه» (Macular Hole) است. سوراخ مرکزی شبکیه یک عارضه چشمی است که در آن یک سوراخ کوچک در مرکز شبکیه ایجاد میشود. این بخش از چشم از میلیونها سلول حساس به نور تشکیل شده که وظیفه دید مستقیم و حدت و وضوح بینایی را بر عهده دارد. ضخامت این ناحیه بسیار نازک است و ساختار ظریفی دارد.
برای درک مکانیسم ایجاد سوراخ، باید با مفهوم «زجاجیه» آشنا شویم. زجاجیه یک ماده ژلهای شفاف و غلیظ است که حدود ۸۰ درصد از حجم کره چشم را پر میکند و به حفظ شکل کروی آن کمک میکند. این ماده به طور محکمی به سطح شبکیه، به ویژه در ناحیه ماکولا، چسبیده است.
با افزایش سن، زجاجیه به تدریج آب خود را از دست داده و شروع به جمع شدن و انقباض میکند. این فرآیند طبیعی که «جداشدگی خلفی زجاجیه» نامیده میشود، معمولاً بدون مشکل رخ میدهد و زجاجیه به طور کامل از سطح شبکیه جدا میشود. با این حال، در برخی افراد، زجاجیه به طور غیریکنواخت و با چسبندگی مضاعفی به مرکز ماکولا جدا میشود. این چسبندگی و کشش ناشی از انقباض زجاجیه، بافت نازک ماکولا را تحت کشش قرار داده و در نهایت باعث پارگی و ایجاد سوراخ میکند.
علل ایجاد سوراخ مرکزی شبکیه
اگرچه فرآیند طبیعی پیری شایعترین علت سوراخ ماکولا است (سوراخ ماکولا وابسته به سن)، اما عوامل دیگری نیز میتوانند در ایجاد آن نقش داشته باشند:
- ضربه به چشم
- سطح بالای نزدیکبینی (میوپی شدید)
- رتینوپاتی دیابت
- جداشدگی شبکیه
- التهاب چشمی
علائم و مراحل پیشرفت سوراخ مرکزی شبکیه
سوراخ مرکزی شبکیه معمولاً به تدریج و در یک چشم ایجاد میشود. علائم آن شامل موارد زیر است:
- تاری دید مرکزی:شایعترین علامت است. فرد در تشخیص اجسام مستقیم مقابل خود مشکل دارد.
- کج بینی:خطوط مستقیم، مانند چهارچوب درها یا خطوط کاغذ، موجدار یا کج به نظر میرسند.
- لکه تاریک مرکزی:یک نقطه کور یا ناحیه تاریک در مرکز دید ظاهر میشود که با گذشت زمان بزرگتر میشود.
- کاهش درک رنگ ها:رنگها ممکن است کمرنگتر یا کدرتر به نظر برسند.
روش های تشخیص سوراخ مرکزی شبکیه
تشخیص سوراخ مرکزی شبکیه توسط چشمپزشک و با انجام معاینات تخصصی انجام میگیرد:
- معاینه شبکیه با قطره گشادکننده مردمک:
پس از ریختن قطره، مردمک چشم گشاد شده و پزشک میتواند ماکولا و عصب بینایی را به وضوح معاینه کند. سوراخ ماکولا اغلب به صورت یک حفره گرد و واضح در مرکز دید مشاهده میشود.
- عکس شبکیه (OCT):
این ابزار تصویربرداری غیرتهاجمی و بدون تماس، پیشرفته ترین روش در تشخیص و مدیریت سوراخ ماکولا است. OCT با استفاده از امواج نور، تصاویر مقطعی با وضوح بسیار بالا از شبکیه تولید میکند. این تکنیک نه تنها وجود سوراخ را تأیید میکند، بلکه اندازه دقیق، عمق و مرحله آن را نشان میدهد. همچنین پاسخ به درمان و روند بهبودی پس از جراحی را نیز میتوان با OCT پیگیری کرد.
جراحی: تنها درمان مؤثر سوراخ مرکزی شبکیه
برای سوراخ های 250 میکرون به بالا، بهترین روش درمان مؤثر، جراحی است. زیرا هیچ دارو، قطره چشمی یا ورزش چشمی دیگری نمیتواند سوراخ ایجاد شده را ترمیم کند. هدف از جراحی، بستن سوراخ و بهبود بینایی تا حد امکان است. روش استاندارد جراحی سوراخ مرکزی شبکیه، ویترکتومی (Vitrectomy) نام دارد.
مراحل جراحی ویترکتومی برای سوراخ مرکزی شبکیه
- بیهوشی: این جراحی معمولاً تحت خواب و یا با بیهوشی عمومی انجام میشود.
- ایجاد برشهای کوچک: جراح سه برش ریز (به اندازه کمتر از یک میلیمتر) در سفیدی چشم (صلبیه) ایجاد میکند.
- حذف زجاجیه (ویترکتومی): از طریق این برشها، ابزارهای بسیار ظریف وارد چشم میشوند. ابتدا زجاجیه که باعث کشش روی ماکولا شده است، به طور کامل برداشته میشود.
- برداشتن غشای داخلی شبکیه (ILM Peeling) یا ایجاد فلپ بر روی سوراخ:این مرحله، کلید موفقیت جراحی است. جراح لایه نازک و شفافی از سطح داخلی شبکیه را که در مجاورت ماکولا قرار دارد، برمیدارد. این کار باعث آزاد شدن تمام کششهای باقیمانده روی بافت ماکولا میشود و به لبههای سوراخ اجازه میدهد تا به تدریج به هم نزدیک شده و بسته شوند.
- تزریق گاز: پس از اتمام مراحل داخل چشمی، جراح حفره زجاجیه را با یک حباب گاز استریل (معمولاً مخلوطی از گازهای SF6 یا C3F8 پر میکند. این حباب به عنوان یک آتل داخلی عمل میکند؛ با فشار ملایمی که به ماکولا وارد میکند، لبههای سوراخ را در تماس با هم نگه میدارد و به ترمیم آن کمک میکند.
- بستن برشها: برشهای ایجاد شده معمولاً به بخیه نیاز ندارند و خودبهخود بسته میشوند. اما گاهی بنا بر صلاحدید بخیه نیز در روند ترمیم کمک کننده است.
مراقبت های پس از جراحی سوراخ مرکزی شبکیه
دوره پس از جراحی برای موفقیت آمیز بودن عمل «بسیار حیاتی» است و همکاری کامل بیمار را میطلبد.پس از جراحی، بیمار باید برای مدتی معمولاً بین ۲ تا ۷ روز، گاهی بیشتر صورت خود را به سمت پایین نگه دارد. این حالت باعث میشود حباب گاز تزریق شده به طور مداوم روی ماکولا فشار وارد کند و فرآیند بسته شدن سوراخ را تسهیل نماید. رعایت نکردن این حالت، مهمترین عامل شکست جراحی محسوب میشود.
همچنین تا زمانی که حباب گاز در چشم وجود دارد، بینایی بسیار تار خواهد بود (مثل نگاه کردن از زیر آب). این حباب به تدریج (طی چند هفته) جذب شده و با مایع طبیعی چشم جایگزین میشود و بینایی به تدریج بازمیگردد.تا زمان جذب کامل گاز، بیمار نباید با هواپیما سفر کند یا به ارتفاعات بالا برود، زیرا تغییر فشار میتواند باعث انبساط خطرناک گاز داخل چشم شود.
بنابراین، نزدیکی بیمار به محل جراحی، بار روانی و فیزیکی ناشی از رفتوآمد را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد و به بیمار اجازه میدهد تمام انرژی و تمرکز خود را بر روی بهبودی بگذارد. در این شرایط ساکنان شهرهای مازندران، قائمشهر، ساری، بابل؛ آمل در صورت نیاز می توانند خدمات فوق تخصصی جراحی شبکیه را در شهر قائمشهر دریافت نمایند و دیگر نیاز به سفر به مراکز درمانی تهران را ندارند.
شایعترین عارضه، تسریع در ایجاد آب مروارید (کاتاراکت) است که تقریباً در اکثر بیماران طی چند ماه تا یک سال پس از عمل اتفاق میافتد. به همین دلیل در اکثر موارد همزمان جراحی آب مروارید نیز در حین جراحی ویترکتومی انجام می شود. خوشبختانه جراحی آب مروارید یک عمل روتین و بسیار موفق است. عوارض نادرتر اما جدیتر شامل عفونت داخل چشمی، افزایش فشار چشم، خونریزی و جدا شدن شبکیه است. که در صورت انتخاب جراح با تجربه نادر است.
بله، اما خطر ایجاد سوراخ شبکیه در چشم مقابل کم است (حدود ۱۰-۵٪)به همین دلیل، معاینه منظم و پایش چشم دیگر توسط چشمپزشک بسیار توصیه میشود.
نرخ موفقیت جراحی از نظر بسته شدن فیزیکی سوراخ بسیار بالا (حدود ۹۰٪) است. اما میزان بهبود بینایی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. عواملی مانند قدمت و اندازه سوراخ (سوراخهای جدیدتر و کوچکتر نتایج بهتری دارند)، سن بیمار و رعایت دستورات پس از عمل در این نتیجه مؤثرند.
پس از جراحی، یک حباب گاز در داخل چشم تزریق میشود که نقش “آتل داخلی” را ایفا میکند. نگه داشتن صورت به سمت پایین باعث میشود این حباب گاز به طور مداوم به ناحیه ماکولا فشار بیاورد و لبههای سوراخ را در تماس با هم نگه دارد تا فرآیند ترمیم انجام شود. عدم رعایت این حالت، شایعترین دلیل شکست جراحی است. مدت زمان این حالت معمولاً بین ۳ تا ۷ روز به صورت تقریباً پیوسته (حدود ۹۰-۸۰% اوقات) است، اما بسته به تصمیم جراح و اندازه سوراخ ممکن است متفاوت باشد.
انتخاب مرکز و بهترین جراح سوراخ مرکزی شبکیه در مازندارن ، بابل، ساری و قائمشهر
انتخاب جراح و مرکز مناسب برای انجام جراحی سوراخ مرکزی شبکیه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. تجربه و تخصص جراح، تجهیزات کلینیک، و کیفیت خدمات پس از عمل از جمله معیارهای مهمی هستند که باید در نظر گرفته شوند. دکتر سید مسعود میرقربانی، جراح و متخصص بیماریهای چشم و فوق تخصص شبکیه و لیزر نامی آشنا درچشم پزشکی ایران و استان مازندران هستند.
ایشان که با رتبه نخست از فلوشیپ دانشگاه علوم پزشکی تهران (بیمارستان فارابی) فارغالتحصیل شدهاند، دورههای تکمیلی آموزشی خود را در انجمن جراحان شبکیه اروپا با موفقیت به پایان رساندند و دستاوردهای ارزشمند ایشان مورد توجه و استقبال جراحان برجسته در آمریکا و اروپا قرار گرفته است.
آقای دکتر میر قربانی یکی از پیشگامان ارائه خدمات تخصصی و فوق تخصصی چشم در شمال کشور هستند از جمله: جراحی آب مروارید در ساری،قائشمهر و بابل ، لیزیک لازک در بابل، جراحی جداشدگی شبکیه، لیزر شبکیه و خونریزی پاک نشده شبکیه در دیابت، خدمات فوق تخصصی جراحی شبکیه در ساری، جراحی جداشدگی شبکیه در دیابت، جراحی چروک شدگی شبکیه، جراحی سوراخ مرکزی شبکیه، جراحی جداشدگی شبکیه، تزریق بیماریهای شبکیه، لیزر شبکیه، بلفاروپلاستی.
موفقیت در عمل جراحی ظریف و پیچیده جراحی سوراخ مرکزی شبکیه، به طور مستقیم به مهارت و تجربه جراح بستگی دارد. رعایت دقیق اصول ظریف و پیچیده این جراحی، نتایج درخشان و رضایتبخشی را برای بیماران به ارمغان میآورد.
برای انتخاب مناسبترین روش جراحی سوراخ مرکزی شبکیه، مشورت با یک متخصص باتجربه و قابل اعتماد امری حیاتی به نظر می رسد.
در حال حاضر، خدمات درمانی ارزشمند دکتر میر قربانی که در شهرهای قائمشهر و ساری و بابل ارائه میشود، بر پایه دانش روز، فناوری های جدید و بالاترین استانداردهای علمی دنیا بنا شده است. رضایت روزافزون بیماران از فرآیندهای تزریق، لیزر و جراحیهای لیزر و لازک، گواهی بر عملکرد درخشان این جراح چشم است.
معاینه کامل، تصویربرداری دقیق از شبکیه و در نظر گرفتن ویژگیهای فردی هر بیمار، اساس انتخاب بهترین روش درمانی برای مراجعهکنندگان است. این رویکرد حرفهای، تضمینکننده ارائه بهترین و مؤثرترین خدمات به متقاضیان درمان در استان مازندران است.
به همین جهت بیماران برای دریافت مشاوره و یا معاینه اولیه می توانند به شماره ۰۹۳۰۹۴۰۹۳۰۱ پیامک ارسال نمایند و یا از طریق چت آنلاین درخواست خود را ارسال کنید.
جراحی سوراخ مرکزی شکبیه
دانستنی های جراحی سوراخ مرکزی شبکیه
التهاب لبه پلک یا بلفاریت یک وضعیت شایع است که چشمها را متاثر میسازد. این بیماری باعث تورم و قرمزی لبههای پلک و احساس درد در آنها شده و خارش…
کنترل خونریزی شبکیه دیابتی، مسئلهای حیاتی برای حفظ بینایی شماست. این عارضه اگر به موقع مدیریت نشود، میتواند به کاهش دید غیرقابل جبران منجر شود و کیفیت زندگی شما را…
تلاش ما در این مجموعه ارایه بهترین و با کیفیت ترین سطح از خدمات به شما می باشد. داروی ایلیا / تیالیا در طبقه داروهای خاص وزارت بهداشت قرار میگیرد…
دربیست و هشتمین کنگره سراسری چشم پزشکی فارابی که در سال 1402 در هتل المپیک تهران برگزار شد، دکتر میرقربانی با فیلم جراحی خارج کردن جسم خارجی از چشم موفق…

021-91693456

09309409301

قائمشهر ابتدای خیابان ساری مجتمع دریای نور طبقه ۴ واحد۴۰۵
